ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କର ଶିକ୍ଷାବିଚାର: 'ଲୋକସେବା ବିନା ଜ୍ଞାନ ବିଷ'

ଅନୁବାଦକ - ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ଦାସ

୧୯୦୮ ମସିହାରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ (ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ୍ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍)

.....ପ୍ରକୃତ ଶିକ୍ଷାର ଅଭାବରୁ ଭାରତୀୟ ସମାଜ ଯେ କେବଳ ପଶ୍ଟାତ୍‌ପଦ ରହିବ ତାହା ନୁହେଁ, ଇଉରୋପର ପଛକୁ ପଡ଼ିଯିବ । ବିଲାତର ଶିକ୍ଷା, ଇଂରେଜୀ ଭାଷା ଶିକ୍ଷା, ପୃଥିବୀର ଇତିହାସ, ଜ୍ଞାନବିଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟୟନ, ଏସବୁ ଆଜିକାଲି ଅତି ଆବଶ୍ୟକ ଅଟେ । ଏହାର ଅଭାବରେ ମନୁଷ୍ୟ ମାଦଳ ପରି । ଏହି ଜ୍ଞାନ ଲାଭ କରି ସାରିବା ପରେ ତାହାର କି ସଦ୍‌ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ତାହା ଭାବିବାର ବିଷୟ । ଜ୍ଞାନ କେବଳ ସାଧନ ମାତ୍ର । ତଦ୍ୱାରା ଭଲ କାମ ହୋଇପାରେ ସେଥିରେ ପଇସା ଉପାର୍ଜନ କରା ଯାଇପାରେ ଏବ‌ଂ ଲୋକସେବା କରା ଯାଇପାରେ । ଯଦି ଏହି ଜ୍ଞାନ ଭଲ କାମରେ ଏବଂ ଲୋକସେବା ନିମିତ୍ତ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ତେବେ ଏ ଜ୍ଞାନାର୍ଜନ ସାର୍ଥକ । ନୋହିଲେ ଏହା ବିଷ ସମାନ ଅଟେ ।

-ଗୁଜୁରାତୀ ଇଣ୍ତିଆନ ଓପିନିୟନ୍ ତା ୪-୪-୧୯୦୮