Thursday, January 11, 2018

ସୌରଜଗତ - ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ଗ୍ରହ

ଅନୁବାଦ - ବିଶ୍ୱଜିତ ଆପଟ


ମିଶରୀୟ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତା 'ରା'ଙ୍କର ଚିତ୍ର
ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍


ସୌରଜଗତ


ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଆଠଟି ଗ୍ରହ, ଉପଗ୍ରହ ଓ ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ, ଉଲକାପିଣ୍ଡ ପରି ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡଗୁଡିକୁ ନେଇ ଆମ ସୌରଜଗତର ରଚନା ହୋଇଛି । ଆମେ ଏହାକୁ ସୌର ପରିବାର ମଧ୍ୟ କହିଥାଉ ଯାହାର ମୂଖ୍ୟ ହେଉଛି ସୂର୍ଯ୍ୟ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ


ସୂର୍ଯ୍ୟ ସୌରଜଗତର କେନ୍ଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ବିଶାଳ ଅଟେ ଓ ଅତି ଉତ୍ତପ୍ତ ଗ୍ୟାସଗୁଡିକୁ ନେଇ ଗଠିତ । ସମଗ୍ର ସୌରଜଗତ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆକର୍ଷଣ ଯୋଗୁଁ ତିଷ୍ଠି ରହିଛି । ସୂର୍ଯ୍ୟ ସୌରଜଗତ ପାଇଁ ଆଲୋକ ଓ ଉତ୍ତାପର ମୂଳ ଉତ୍ସ । ଆମର ନିକଟତମ ନକ୍ଷତ୍ର ହୋଇଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଆମେ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଭୟଙ୍କର ଉତ୍ତାପକୁ ଅନୁଭବ କରିପାରୁନା । କାରଣ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆମଠାରୁ ଖୁବ ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଦୂରତା ପ୍ରାୟ ୧୫ କୋଟି କିଲୋମିଟର ।

ଗ୍ରହ


ଆମ ସୌରଜଗତରେ ଆଠଟି ଗ୍ରହ ରହିଛି । ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ଦୂରତା ଅନୁସାରେ ସେମାନେ ହେଲେ : ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ପୃଥିବୀ, ମଙ୍ଗଳ, ବୃହସ୍ପତି, ଶନି, ୟୁରାନସ୍ ଓ ନେପଚୁନ୍ ।


ସୌରଜଗତର ଆଠଟି ଯାକ ଗ୍ରହ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ନିଜ ନିଜର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଗତିପଥ ଦେଇ ବୁଲୁଥାଆନ୍ତି । ଏହି ପଥଗୁଡିକୁ କକ୍ଷ କୁହାଯାଏ । ବୁଧ ସୂର୍ଯ୍ୟର ନିକଟତମ ଗ୍ରହ । ନିଜ କକ୍ଷରେ ଥରୁଟିଏ ବୁଲି ଆସିବାକୁ ଏହାକୁ ପ୍ରାୟ ୮୮ ଦିନ ଲାଗିଥାଏ । ଶୁକ୍ର ଗ୍ରହକୁ ପୃଥିବୀର ଯାଆଁଳା ବୋଲି ବିଚାର କରାଯାଏ କାରଣ ଏହାର ଆକାର ଓ ଆକୃତି ପ୍ରାୟ ପୃଥିବୀ ଭଳି ।


ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୬ ମସିହା ଯାଏଁ ପ୍ଲୁଟୋ ମଧ୍ୟ ଏକ ଗ୍ରହ ହିସାବରେ ପରିଗଣିତ ହେଉଥିଲାକିନ୍ତୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନୀ ସଂଗଠନ ଏକ ବୈଠକରେ ଏଇ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲେ ଯେ କିଛି ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଭିନ୍ନ ଧରଣର ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ (ସେରେସ୍, ୨୦୦୩ ୟୁ.ବି.୩୧୩) ଭଳି ପ୍ଲୁଟୋକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ “ବାମନ ଗ୍ରହ” ହିସାବରେ ବିବେଚନା କରାଯିବ ।  

ବି.ଦ୍ର. - ଏହି ଲେଖାଟି ଏନ.ସି.ଇ.ଆର୍.ଟି. ଛାପିଥିବା ଷଷ୍ଠ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୂଗୋଳ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟର ସମ୍ପାଦିତ ଓ ଅନୁଦିତ ଅଂଶ।

No comments:

Post a Comment