ଓଡ଼ିଶାର ମାଳଭୂମି ଓ ଉଚ୍ଚଭୂମି

ଲେଖକ - ବି. ଏନ୍. ସିଂ 

ଅନୁବାଦକ - ହେମନ୍ତ କୁମାର ଦାସ

ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ନଦୀ (ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସ୍)

ମାଳଭୂମି ଏବଂ ତରଙ୍ଗାୟିତ ଉଚ୍ଚଭୂମି

ହାରାହାରି ୩୦୦ରୁ ୬୦୦ମି. ବିଶିଷ୍ଟ ପାର୍ବତ୍ୟାଞ୍ଚଳରେ ଉଚ୍ଚ ମାଳଭୂମିମାନ ଦେଖା ଯାଏ । ଉପଦ୍ୱୀପୀୟ ମାଳଭୂମିର ସମସ୍ତ ବୈଚିତ୍ର୍ୟ ଏଥିରେ ପ୍ରାୟ ଦେଖା ଯାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ସମତଳ ଏବଂ ଗଭୀର ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଦ୍ୱାରା ଏହାର ସମତଳ ଭୂଦୃଶ୍ୟର ଏକରୂପତା ବହୁ ପରିମାଣରେ ଦୂର ହୋଇ ଥାଏ । କେନ୍ଦୁଝରର ବୈତରଣୀର ଉପର ମୁଣ୍ତର ଅବବାହିକା ଓ କୋରାପୁଟର ସାବରୀ ଅବବାହିକାରେ ଯଥାକ୍ରମେ ଏଭଳି ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରାୟ ଦେଖା ଯାଏ । ଏହି ସବୁ ମାଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳ ଦ୍ୱାରା ସ୍ତର ସ୍ତର ହୋଇ ମୃତ୍ତିକାକ୍ଷୟ ପ୍ରାୟ ହୋଇ ଥାଏ ଏବଂ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ଗଭୀର କ୍ଷୁଦ୍ରନାଳୀ ଅବକ୍ଷୟମାନ ଦେଖା ଯାଏ । ଗଠନତତ୍ତ୍ୱ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହି ସବୁ ମାଳଭୂମିକୁ ନିମ୍ନ ପ୍ରକାରେ ବିଭକ୍ତ କରା ଯାଇ ପାରେ: (କ) ଉପର ବୈତରାଣୀ ଅବବାହିକାର ପାନପୋଷ୍ କେନ୍ଦୁଝର ପାଲଲହଡ଼ା ମାଳଭୂମି; (ଖ) ଉପର ସାବେରୀ ଅବବାହିକାର ନବରଙ୍ଗପୁର ଜୟପୁର ମାଳଭୂମି ।

ତରଙ୍ଗାୟିତ ଭୂମିଗୁଡି଼କର ଉଚ୍ଚତା କମ୍ ଏବଂ ସେସବୁ ୧୫୦ରୁ ୩୦୦ ମି. ମଧ୍ୟରେ ସୀମାବଦ୍ଧ । ଏହି ସବୁ ଉଚ୍ଚଭୂମିଗୁଡ଼ିକ ନଦୀର କାର୍ଯ୍ୟଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ଏବଂ ଏଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ଚଟକା ଅଟେ । ଏହାର ମାଟି ଉର୍ବର ଏବଂ ଆର୍ଦ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ଏଥିରେ ଧାନଚାଷ ବେଶ୍ ଭଲ ହୁଏ । ଏହି ସବୁ ଉଚ୍ଚଭୂମି ଉପର ବ୍ରାହ୍ମଣୀର ଶଙ୍ଖ କୋଏଲ ଅବବାହିକା ଲବ୍ ସୁକ୍ ତେଲ ଏବଂ ସାବେରୀ ଅବବାହିକାରେ ଦେଖା ଯାଏ । ଏହି ସବୁ ଉଚ୍ଚଭୂମି ପୂର୍ବଘାଟର ପଶ୍ଚିମ ପଟରେ ରହିଛି । ଏହି ତରଙ୍ଗାୟିତ ଉଚ୍ଚ ଭୂମିକୁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଗଠନତାତ୍ତ୍ୱିକ ବିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରା ଯାଇ ଥାଏ ।

(କ) କୋଏଲ ଓ ଶଙ୍ଖନଦାର ରାଜଗାଙ୍ଗପୁର ପାନପୋଷ୍ ଉଚ୍ଚଭୂମି

(ଖ) ଇବ୍ ଅବବାହିକାର ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ଉଚ୍ଚଭୂମି

(ଗ) ଜୀରା ଓ ଝଉ ଅବବାହିକାର ବରଗଡ଼ ଉଚ୍ଚଭୂମି

(ଘ) ଉତ୍ତରତେଲ ଅବବାହିକାର ବଲାଙ୍ଗୀର ଟିଟିଲାଗଡ଼ ପାଟଣାଗଡ଼ ଉଚ୍ଚଭୂମି

(ଙ) ଦକ୍ଷିଣତେଲ ଅବବାହିକାର ଭବାନୀପାଟଣା ଉଚ୍ଚଭୂମି

(ଚ) ସାବେରୀ ଅବବାହିକାର ମାଲକାନଗିରି ଉଚ୍ଚଭୂମି

ବି. ଦ୍ର. - ଏହି ଲେଖାଟି 'ଓଡ଼ିଶାର ଭୂଗୋଳ' ବହିର ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ ଦ୍ୱିତୀୟ ସଂସ୍କରଣରୁ ନିଆଯାଇଛି । ମୂଳ ଇଂରାଜୀ ବହିଟିର ଲେଖକ ହେଲେ ବି. ଏନ୍. ସିଂହ । ପୁସ୍ତକଟିକୁ ଓଡ଼ିଆକୁ ଅନୁବାଦ କରିଛନ୍ତି, ହେମନ୍ତ କୁମାର ଦାସ । ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦଟି ପ୍ରଥମେ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ଛପା ଯାଇଥିଲା । ଗ୍ରନ୍ଥଟିର ପ୍ରକାଶକ ହେଲେ, ଦିଲ୍ଲୀସ୍ଥିତ ନ୍ୟାସନାଲ ବୁକ୍ ଟ୍ରଷ୍ଟ, ଇଣ୍ତିଆ ସ‌ଂସ୍ଥା ।