ଛାତ୍ରଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା

ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାଶ

ବାପୁଦେବ ଶାସ୍ତ୍ରୀ (୧୮୨୧-୧୯୦୦) ବାରଣାସୀରେ  ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଦ୍ୟା ପଢ଼ାଉଥିବାର ଦୃଶ୍ୟ
ସ୍ଥାନ - କ୍ୱିନ୍ସ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ; କାଳ - ୧୮୭୦ ମସିହା
ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍

ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ ବଳ ବିଧାନ ନିମନ୍ତେ କେତେ ଦିନ ତଳେ କଲିକତା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରି ଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାହା କେବଳ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ରହିଲା । ଫଳରେ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଛି ଦେଖା ଯାଇ ନାହିଁ। ଏବେ ବଙ୍ଗଳାର ସଭାରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହିତ ହୋଇ ଅଛି ଯେ, ବାର ବର୍ଷରୁ ଅଠର ବର୍ଷ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ କୁସ୍ତିକସରତ କରିବାକୁ ହେବ । ବିଦ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କରେ ଏଥି ଲାଗି ଉପଯୁକ୍ତ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରାଯିବ । ଦେଶର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ବଳ କ୍ଷୀଣ ହୋଇ ଯାଉଛି । ଏହା ସମସ୍ତେ ଦେଖି ପାରୁଛନ୍ତି । 

କିନ୍ତୁ କେବଳ ବ୍ୟାୟାମ ବା କୁସ୍ତିକସରତ କଲେ ବଳ ହୋଇଯିବ କି ? ଆମର ଶାରୀରିକ ଦୁର୍ବଳତା ଲାଗି ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟର ଶିକ୍ଷାନୀତି ଓ ପଦ୍ଧତି ଅନେକ ପରିମାଣରେ ଦାୟୀ । ପାଠ୍ୟ ବିଷୟ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ବିଦେଶୀ ଭାଷାରେ ପୁଣି ପଢ଼ିବାକୁ ହୁଏ । ପରୀକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଆହୁରି ବିଷମ । ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଅଯଥା ଅନେକ ଚିନ୍ତା ଓ ଉଦ୍‌ବେଗ କରିବାକୁ ପଡ଼େ ସେମାନଙ୍କର ବିସ୍ତର ସମୟ ଶକ୍ତି ହୁଏ । ଏଣେ ପୁଣି ଅନେକଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ଏପରି ଯେ, ଯଥା ସମୟରେ ବଳକାରକ ଖାଦ୍ୟ କଥା ଦୂରରେ ଥାଉ, କୌଣସି ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ମିଳିବା ଦୁଷ୍କର । ପାଠପଢ଼ାର ସମୟ ଦଶଟା କି ଏଗାରଟାଠାରୁ ଚାରିଟା ପାଞ୍ଚଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। ଖାଇ ସାରିବା ମାତ୍ରେ ଏହି ସମୟରେ ଅବିଶ୍ରାନ୍ତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟବ୍ୟସ୍ତ ରହିବା ଯୋଗୁଁ ଏ ଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକଙ୍କର ବାତାଜୀର୍ଣ୍ଣ ରୋଗ ହେଉଛି । 

ଏହା ଛଡ଼ା ସ୍କୁଲ କଲେଜମାନଙ୍କରେ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ ରକ୍ଷାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ । ବରଂ ମଫସଲରେ ଯେଉଁମାନେ ଅଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଭଲ ଅଛନ୍ତି । ସ୍କୁଲରେ ବା କଲେଜରେ ଯେଉଁମାନେ ପଢ଼ନ୍ତି ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ ଆଦି ବିଷୟରେ ସହସ୍ରେ ବକ୍ତୃତା ଦେଲେ ସୁଦ୍ଧା, ସେମାନେ ପ୍ରକୃତ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ ପାଳନ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ସ୍କୁଲ କଲେଜ ଅଧିକାଂଶ ସହରରେ । ସହରର ପ୍ରଲୋଭନ ବିସ୍ତର । 

ସହରରେ ସେପରି ଖୋଲା ଘର, ଖୋଲା ପବନ ନାହିଁ । ସହରରେ ଲୋକେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ରୀତିରେ ଜୀବନଯାପନ କରନ୍ତି । ଏହି ସବୁ ଅସୁବିଧା ଅନ୍ତରାୟ ଥିବା ସ୍ଥଳେ ଖାଲି ଶାରୀରିକ ପରିଶ୍ରମର ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଲେ ଛାତ୍ରମାନେ ଶୂରବୀର ହୋଇ ଯିବେ, ଏଭଳି ଆଶା କରିବା କଥା ।

(ତା ୩-୪-୧୯୨୬)