ଅଜାତଶତୃ
କେଦାରନାଥ ମହାପାତ୍ର
 |
| ଅଜାତଶତୃଙ୍କର ରାଜ୍ୟର ବିସ୍ତୃତି (ଇଷତ ନୀଳ ରଙ୍ଗରେ ରଞ୍ଜିତ) ଫଟୋ କ୍ରେଡ଼ିଟ - ୱିକିମିଡିଆ କମନ୍ସ୍ |
ବିମ୍ୱିସାରଙ୍କୁ
ମାରି ତାଙ୍କର ପୁତ୍ର ଅଜାତଶତୃ ମଗଧର ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କରି ଥିବାର
ଜଣାଯାଏ । ସେ ପ୍ରସେନଜିତ୍ଙ୍କୁ
ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାସ୍ତ କରି କୋଶଳ ରାଜ୍ୟ
ଜୟ କରିଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କର କନ୍ୟାକୁ
ବିବାହ କରି ଥିଲେ । ପ୍ରସେନଜିତ୍ଙ୍କ
ମୃତ୍ୟୁ ପରେ କୋଶଳ ରାଜ୍ୟ ଦୁର୍ବଳ
ହୋଇ ପଡିଲା । ସେ ଗଙ୍ଗାର ଉତ୍ତର
ତୀରବର୍ତ୍ତୀ ମିଥିଳା ରାଜ୍ୟର
ଲିଚ୍ଛାବିଗଣଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ଥିଲେ
। ସେ ନିଜ ରାଜ୍ୟର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ
ଗଙ୍ଗା ଓ ସୌଣ ନଦୀର ମିଳନ ସ୍ଥାନରେ
ଗୋଟିଏ ସୁଦୃଢ଼ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ
କରି ଥିଲେ । ଏହାର ନାମ ପରେ ପାଟଳୀପୁତ୍ର
ହେଲା ।
ସେ ଶିଶୁନାଗ ବଂଶର ଶ୍ରେଷ୍ଠ
ରାଜା । ସେ ପିତାଙ୍କ ପରି ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ
ଗ୍ରହଣ କରିଥିବାର ଅନୁମାନ କରା ଯାଏ
। ତାଙ୍କ ସମୟରେ ମଗଧ ରାଜ୍ୟ
ଛୋଟନାଗପୁରଠାରୁ ଉତ୍ତରରେ ହିମାଳୟ
ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ ହୋଇ ଥିଲା
। ଅଜାତଶତୃଙ୍କ ପରେ ତାଙ୍କ
ପୁତ୍ର ଉଦୟ ବା ଉଦୟୀ ମଗଧର ରାଜା
ହେଲେ । ସେ ଗଙ୍ଗା ଓ ସୋଣ ନଦୀର
ସଙ୍ଗମ ସ୍ଥଳରେ ପିତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା
ନିର୍ମିତ ଦୁର୍ଗ ନିକଟରେ କୁସୁମପୁର
ବା ପାଟଳୀପୁତ୍ର ନଗର ପ୍ରତିଷ୍ଠା
କରିଥିଲେ ।
ସେହି ସମୟରୁ ପାଟଳୀପୁତ୍ର
ଉତ୍ତର ଭାରତର ଗୋଟିଏ ପ୍ରସିଦ୍ଧ
ସ୍ଥାନ ହେଲା । ଏହାର ଆଧୁନିକ ନାମ
ପାଟନା । ତାଙ୍କ ପରେ ଏହି ବଂଶ
କ୍ରମଶଃ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇ ପଡ଼ିଲା ।
ବି.ଦ୍ର. - ଏହି ଲେଖାଟି 'ଅଭିନବ ଭାରତ ଇତିହାସ' ବହିରୁ ନିଆଯାଇଛି । ପୁସ୍ତକଟି କେଦାରନାଥ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୬ଷ୍ଠ ଓ ୭ମ ଶ୍ରେଣୀ ନିମନ୍ତେ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ଭାବରେ ଲିଖିତ ଓ ଷ୍ଟ୍ୟୁଡ଼େଣ୍ଟ୍ସ୍ ଷ୍ଟୋର୍ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୯୩୮ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ । ସୃଜନିକ ସଂସ୍ଥାଙ୍କ ସୂତ୍ରରୁ ବହିଟି ମିଳିଥିବାରୁ ଆମେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ କୃତଜ୍ଞ ।
No comments:
Post a Comment